GENÇ bir cilt, sağlıklı bir kemik, kas ve eklem
yapısı için büyük kıymet taşıyan kolajen, bağırsak duvarı başta olmak üzere, damar yapısı, organ, tendon ve bağ dokularını da destekleyen bir proteindir. Bu protein yaşla birlikte bozulma ve azalma eğilimine girer. Hasebiyle ciltte kırışıklıklar, sarkmalar, organlarda bozulmalar, damarlarda harabiyet üzere meseleler kendini göstermeye başlar. Bu nedenle kolajen muhtaçlığının kesinlikle karşılanması gerektiğini belirten İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Erk, vücutta bu proteini artırmaya yardımcı olan besinleri şöyle sıraladı:
Azaldığında bedende ne üzere sıkıntılar oluşur?
Kolajen vücuda dayanıklılık veren en asli proteindir. Lifleri, bağ ve dayanak dokusunu oluşturan en değerli ögelerdir. Yaşla birlikte kolajen yıkımı artar, imali azalır. Kolajen azalınca deri incelir, sarkar ve kurur, kemik kırılganlığı artar, eklemlerde harabiyet oluşur. Yaşlanma dışında şeker, sigara, güneş ışınları, yanlış beslenme, hormonal bozukluklar, uykusuzluk, az su içmek ve idman azlığı üzere durumlar da kolajen yıkımını hızlandırır.
KAÇ TİPİ VARDIR?
Kolajenin 28 tipi vardır. En önemli bilinen 5 kolajen tipi ve yararları şunlardır:
■ Tip I: Bedendeki kolajenin yüzde 90’ını oluşturur. Cildi, kemikleri, tendonları ve bağları dayanaklar.
■ Tip II: Eklem dayanağı sağlayan elastik kıkırdakta yer alır.
■ Tip III: Atardamarlarda, kaslarda ve organlarda bulunur.
■ Tip IV: Cilt katmanlarındadır.
■ Tip V: Gözlerde, cilt, saç ve plasenta dokusunda yer alır.
Ne üzere yararlar sağlar?
Cildi yenileyip, nem oranını ve elastikiyetini artıran kolajen gençlik kaynağı olarak bilinse de beden sıhhatine birçok açıdan takviye sağlar. Kemiklerin kırlganlığını azaltır, kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur, bağışıklığı takviyeler, saçları güçlendirir, eklem (özellikle sırt-diz) ağrılarını hafifletir, kas kütlesini artırır, kalp hastalıkları riskini azaltır.
Ne kadar tüketilmeli?
Paça ve kemik suyu çorbalarında bilhassa kalp damar hastaları için ziyanlı olabilecek doymuş yağ, kolesterol, monosodyum glutamat üzere istenmeyen ögelerin bulunabileceğini bilmek gerekir. Bilhassa yapay ve endüstriyel yemlerle beslenen hayvanların kemik dokularında biriken kurşun, cıva, arsenik, kadmiyum üzere ağır metaller de sıhhate ziyan verebilir. Haftada 1-2 defa sağlıklı hayvanlardan elde edilen klâsik olarak hazırlanan, baharat, ot ve sebzelerle desteklenen paça ve kemik suyu çorbası içmek sıhhate yararlıdır, bedeni genç ve dinamik fiyat.
Doğal kaynakları nelerdir?
Sağlıklı bir beslenme sistemiyle yaşla birlikte ortaya çıkan kollajen yıkımını azaltmak mümkün olabilir. Paça ve kemik suyu çorbası bedende kolajen imalini artıran yiyeceklerdir. Lakin bu çorbaları hazırlamak güç ve zahmetlidir. Ustalık, hüner ve vakit gerektirir. Kemik suyu çorba yapabilmek için kemiklerin suyla birlikte tencerede en az 6 ila 12 saat kaynatılması gerekir. Kaynama suyu içerisine taze otlar, baharatlar, sarımsak, sirke, çeşitli sebzeler ek edilerek sağlıklı bir kemik suyu çorbası elde edilebilir. Paça çorbası da tıpkı biçimde dana paçalarının uzun mühlet suyla birlikte kaynatılmasıyla hazırlanır. Bu klasik yiyecekler içerisinde bol ölçüde kolajen, glikozaminoglikan ve hyalüronik asit üzere besinler bulunur. Ayrıyeten ek edilen çeşitli baharat, ot, sirke, sarımsak ve sebzelerden gelen bol ölçüde yağ, protein, vitamin, mineral, antioksidan üzere bedene faydalı olan besin hususları içerir. Kelle paça ve kemik suyu çorba hazırlarken gerekli olan materyaller kesinlikle meralarda serbestçe dolaşan, sağlıklı beslenen, antibiyotik ve hormon verilmemiş hayvanlardan elde edilmelidir. Kolajen ayrıyeten sardalya, somon, uskumru üzere soğuk su balıklarında, portakal, mandalina, limon üzere narenciye meyvelerinde, ıspanak, lahana, pırasa üzere sebzelerde, yumurtada, lor, süzme peynir, yoğurt üzere süt ve süt eserlerinde, tavuk, hindi ve dana etinde de bulunur.